Generał Mirosław Hermaszewski- pierwszy Polak w kosmosie
12 grudnia tego roku, a więc nie tak dawno temu, zmarł gen. Mirosław Hermaszewski – jedyny jak dotąd Polak, który miał szansę polecieć w kosmos. W nawiązaniu do opowieści o ludziach i zwierzętach, którzy wyruszają w przestrzeń kosmiczną, w dzisiejszym artykule chcielibyśmy przybliżyć postać generała Hermaszewskiego.
n
Nauka na pilota
n
Urodził się w Lipnikach w 1941 roku. Niegdyś było to województwo wołyńskie, obecnie wieś nie istnieje, jest to terytorium Ukrainy. Gdy miał 20 lat, wstąpił do Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie, gdzie po latach szkoleń i nauki uzyskał uprawnienia pilota. Został dowódcą 11 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego OPK im. Osadników Dolnośląskich we Wrocławiu – to właśnie prosto stamtąd dostał się do grupy kandydatów na kosmonautów.
n
Polak w kosmosie
n
Podczas radzieckiego Programu Interkosmos świat obiegła informacja, że do 1985 roku na lot w kosmos będą mieć szansę przedstawiciele państw bloku socjalistycznego. Najbardziej odpowiednimi kandydatami była Czechosłowacja oraz NRD, które były najbardziej zaawansowane jeśli chodzi o technologię, wykształcenie osób oraz wkład w Interkosmos. Nikt nie wiedział, w jakiej kolejności będą wybierane kraje.
nn
Przewodniczący NRD, Erich Honecker, bardzo chciał, aby to jego kraj stanął na podium i w czasie obrad wybrano niemieckiego naukowca Ulfa Merbolda, który jako pierwszy miał polecieć w przestrzeń kosmiczną. Jednak przedstawiciele PRL użyli mocnych argumentów, jakoby Polska była wówczas głównym partnerem handlowym i ekonomicznym, a także sojuszniczym w walce z III Rzeszą. Ostatecznie zdecydowano, że w kosmos polecą obywatele Polski i Czechosłowacji, co – oczywiście – miało charakter polityczny.
n
W 1976 roku Mirosław Hermaszewski został wybrany spośród kilkuset polskich pilotów jako kandydat do lotu, razem z płk. Zenonem Jankowskim. Ostatecznie Jankowski został zmiennikiem w razie nieszczęśliwego wypadku, natomiast Hermaszewski 4 grudnia tego samego roku odbył się w podróż do Moskwy, a stamtąd do Gwiezdnego Miasteczka, które było Centrum Wyszkolenia Astronautów. Po licznych szkoleniach i szczegółowym systemie przygotowawczym, 27 czerwca 1978 roku, na pokładzie rakiety Sojuz 30 odbył lot w kosmos. Następnego dnia po starcie, przeprowadził z zespołem orbitalnym cumowanie Salut 6 – Sojuz 29.
nn
Po kilku dniach, bo 5 lipca, około godziny 16.30, wylądował bezpiecznie w okolicach Kazachstanu. Wraz z załogą Mirosław Hermaszewski odbył 126 okrążeń Ziemi, a tym samym ustanowił kilka rekordów Polski, m.in. wysokość (363 km), prędkość (28 tys. km/h) i czas lotu (190 godzin). Udział w tym locie, bezpieczne lądowanie i dumne reprezentowanie kraju doprowadziło Hermaszewskiego do uzyskania Złotej Gwiazdy Bohatera Związku Radzieckiego, Orderu Lenina oraz Orderu Krzyża Grunwaldu I Klasy. W 2003 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
n
Późniejsze lata
n
Po tak ważnym wydarzeniu w życiu, Mirosław Hermaszewski nie skończył pracy z pilotowaniem. Odbył studia w Moskwie, które ukończył w 1982 roku, w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego. Do 1990 roku był komendantem Wyższej Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Dęblinie, jednocześnie będąc prezesem Polskiego Towarzystwa Astronautycznego.
nn
5 października 2005 roku odbył lot pożegnalny na pokładzie myśliwca. W powietrzu spędził łącznie 2047 godzin. Oprócz latania, wykonał 10 skoków spadochronowych. Jego bliscy mówią o nim, że był nie tylko człowiekiem wielkich dokonań, ale przede wszystkim człowiekiem dobrym. Zmarł w wieku 81 lat w Warszawie, w wyniku komplikacji po zabiegu operacyjnym z powodu dolegliwości nerek. Dziś, 21 grudnia, zostanie pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
n
Weronika Kasprzyk
